A achega de Pumar Gándara á historia de Bergantiños
SUSO MÉNDEZ
Pumar e Méndez, o venres en Corme. CASal
Desde hai un mes, Bergantiños, a nosa terra, conta cun novo traballo en prol da nosa historia. Unha parte desa historia que descoñeciamos ata o momento e que se escapaba ao traballo doutros autores, tanto en guías turísticas como en libros sobre a comarca.
Tería que ser un dubrés de nacemento, pero bergantiñán de adopción, quen, desde ese outeiro como é o Val do Dubra, entre Carballo e Santiago, nos viñese enriquecer coa súa firme pluma este coñecemento tan de noso.
Porque a pluma de don Xosé Pumar Gándara é firme cando escribe e os seus moitos traballos están debidamente asentados encol de rexos alicerces. Din os máis achegados ó autor que o que el di «vai á misa». Non polo feito de ser cura, senón pola rigorosidade en todo o que escribe.
Hai un vello refrán que di: «Os libros fanse de libros», pero Pumar Gándara ofrécenos neste traballo toda unha colleita propia, de seu e do seu moito e meritorio estudo no que abrangue á terra bergantiñá.
Viaxe polo corazón de Bergantiños non é para min un libro máis, senón unha enciclopedia á cal teremos que botar man todos aqueles que gozamos coñecendo a nosa comarca; as nosas vilas; as nosas aldeas e a nosa idiosincrasia. Asimesmo, poden sentirse ledos todos os estudantes bergantiñáns, pois, de agora en diante, xa teñen máis onde esculcar para enriquecer os seus traballos escolares.
Escribir parece fácil e doado pero que tan difícil é! Deus pareceu dotar a este autor desa boa virtude, pois, lendo a súa obra sentimos abraio ao ver como vai mesturando prosa con poesía do xeito máis sinxelo.
Escribe no libro tamén Pumar Gándara que o seu traballo «non é ecléctico», ou sexa, que non bebe doutros autores, senón da súa propia colleita. E efectivamente, o lector decatarase desde o principio que esta lectura é unha nova achega a canto temos lido sobre Bergantiños.
A este respecto, nas páxinas adicadas a Corme, debo manifestar o meu asombro cando descubro que a nosa illa da Estrela se chamaba Illa Sepeira. Ou sexa, o seu antigo e verdadeiro nome ata que foi cristianizada.
Naturalmente que todos quixeramos vernos reflectidos con máis páxinas no libro, pero debemos ter en conta que, non cabe nel todo Bergantiños polo feito de estar ateigado de 285 fotografías entre as antigas e as actuais. Por este motivo, o libro soamente abrangue unha parte da nosa comarca. Sintámonos ledos, entón, polo feito de quedarmos reflectidos en Viaxe polo corazón de Bergantiños.
Quero darlle as grazas, don Xosé, por lembrarse de das dúas parroquias cormeláns e subliñar os nosos cormeláns ilustres. En nome meu, pero nunca máis lonxe de sentirme ilustre, darlle as grazas, reitero, por ter a ben facer mención da miña persoa nesta nova enciclopedia bergantiñá.
Dubra mantén aberto o prazo do curso de
ximnasia de mantemento
M.T.
Los vecinos de Dubra se deleitan en el
balneario de Pantón
M.T.
Val do Dubra acometerá trabajos de mejora en su red de abastecimiento
Además, solicitaron una ayuda a la Xunta para un parque infantil en Bembibre
M.TOLEDO
Dubra inicia los trabajos de mejora de su red viaria
Terminarán a finales de este mes el arreglo de la vía que une Rebordelos y Campo Rial
MAR TOLEDO VAL DO DUBRA
O conselleiro Jesús Vázquez sinala que o curso escolar comezou sen incidencias
Os centros galegos de educación infantil e primaria abriron hoxe as portas a 67.591 e 133.199 escolares, respectivamente
O conselleiro de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria, Xesús Vázquez Abad, asegurou que “o comezo do curso escolar realizouse sen ningunha incidencia, cumpríndose deste xeito o obxectivo da Xunta de Galicia de iniciar a volta as clases con total normalidade”. Vázquez Abad salientou que “este éxito débese ao intenso traballo realizado durante os meses de verán de reformas nos colexios e posta a punto das aulas, ademais da inestimable labor dos docentes”.
En total, hoxe en Galicia, pouco máis de 200.000 estudantes comezaron as clases, sendo 67.591 alumnos e alumnas de educación infantil e 133.199 de primaria, datos que confirman o descenso na primeira etapa e un mantemento das matrículas na segunda.
Durante todo o día de hoxe, Xesús Vázquez Abad, os delegados da Xunta en todas as provincias e os xefes territoriais da Consellería de Cultura e Educación, visitaron diferentes centros educativos da nosa Comunidade e comprobaron que houbo un inicio das clases sen ningún incidente.
Cómpre recordar que segundo as estimacións para o curso 2013/2014 dos 67.591 alumnos e alumnas de infantil que hoxe comezaron as clases 28.853 están matriculados na provincia de A Coruña; mentres que 25.699 son de Pontevedra; 6.678 de Lugo e 6.361 de Ourense, o que mostra o lixeiro descenso na matrícula, tal e como xa ven acontecendo nos últimos cursos.
A única incidencia, non imputable á Consellería, produciuse en tres unidades de infantil do CPI Torre Illa, onde os alumnos non poderán comezar as clases ata os vindeiros días porque o Concello da Illa da Arousa non pintou as aulas ata comezos desta semana.
CPI de Viaño Pequeno
Durante o día de hoxe o conselleiro visitou os CPI coruñeses de Viaño Pequeno, en Trazo, e de Bembibre, en Val do Dubra, onde puido certificar a normalidade como tónica xeral no primeiro día de curso. Durante a súa visita a ambos centros o conselleiro confirmou, un ano máis, que no eido educativo a normalidade e a tranquilidade marcou o inicio de curso, tal e como comprobou no CPI de Viaño Pequeno onde comezaron as clases máis de douscentos estudantes.
Neste centro, e acompañado polo director do mesmo, Manuel Fernández Castedo, a delegada da Xunta na Coruña, Belén do Campo, e o xefe territorial de Educación na provincia, Indalecio Cabana, o conselleiro tamén comprobou o estado das instalacións nas que a Consellería leva investidos máis de 230.000 euros en investimentos estruturais e de equipamento nos últimos anos. Cómpre destacar que no colexio incluído no plan de Mellora de Bibliotecas e ao Abalar, se realizaron obras de mellora nas súas instalacións relativas as cubertas, impermeabilización, calefacción e cociña.
CPI de Bembibre
Posteriormente, e tamén acompañado polo xefe territorial e a delegada da Xunta na Coruña, Belén do Campo, o conselleiro desprazouse ao CPI de Bembibre, onde o inicio das actividadesescolares desenvolveuse sen incidencias entre os preto de trescentos escolares que comezaron o curso. Acompañados polo director Miguel Ángel Abarca Ribas intercambiaron impresións co equipo educativo do centro e cos propios estudantes.
Cómpre recordar que nos últimos anos a Consellería investiu máis de 115.000 euros en melloras relativas tanto á biblioteca escolar como a implantación do proxecto Abalar- ao que pertencen desde o primeiro ano- e o curso pasado contaron cun contrato programa na modalidade PROA de acompañamento fora do horario escolar. Do mesmo xeito neste espazo educativo tamén se realizaron obras de mellora relativas ás instalacións.
Atención a todas las necesidades
Un ano máis a Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaira garante a calidade educativa e a axeitada atención docente para todo o alumnado galego, prestando especial atención e apoio aos estudantes con necesidades específicas de atención educativa – pedagoxía terapéutica ou audición e linguaxe, entre outros-, así como o mantemento da calidade do ensino.
Así, e grazas a diversas medidas tomadas a cabo pola Administración, cunha xestión eficiente dos recursos docentes, o que da resposta á demanda da cidadanía galega, e a aplicación do Decreto de Atención a diversidade garántese a atención ás alumnas e alumnos que máis o necesitan, mantendo a calidade do noso ensino. Neste punto cómpre recordar que continúanse a cubrir as baixas de profesorado, que nestes momentos están en 446.
Servizos complementarios
O mesmo día do comezo de curso escolar empezarán a funcionar os servizos de transporte e os de comedor xestionados dende a Consellería. Ámbolos dous foron adaptados, un ano máis, as necesidade existentes para o presente curso nos centros educativos, dando así resposta ás alumnas e alumnos.
A Consellería de Educación volve deste xeito demostrar o seu interese polo benestar dos estudantes galegos, e a pesar da complicada situación económica que se vive nestes momentos fai un esforzo a prol das alumnas e alumnos.
El tirón de Ames hace de Santiago el área que más crece de la comunidad gallega
Triplicó su población desde 1981, mientras que la capital solo ganó un 16 %
En las tres últimas décadas, la comarca de Santiago ha vivido un bum demográfico que la ha llevado a convertirse en el área de Galicia que más ha incrementado su población. El año pasado, la zona contaba con 36.871 habitantes más que en 1981, un incremento del 28,8 %, por encima de los de A Coruña (28,6 %), A Mariña Central (20,3 %), Lugo (18,3 %), Vigo (16,4 %), Baixo Miño (15,8 %), Pontevedra (15,1 %), O Salnés (12,7 %), O Morrazo (10,8 %) y Ourense (10,5 %).
El motor de ese notable crecimiento demográfico en la comarca desde 1981 no ha sido, sin embargo, su cabecera y núcleo más importante, Santiago de Compostela, sino Ames, que en tres décadas ha pasado de contar con poco más de 9.500 habitantes a superar los 29.300. Es decir, que ha ganado 19.804 vecinos, más del doble de los que tenía en 1981.
En el ránking de municipios de la comarca compostelana que más han incrementado su población en las tres últimas décadas Santiago ni tan siquiera ocupa la segunda posición. Ese puesto le corresponde a Teo, que ha ganado 7.383 vecinos. Los algo más de 11.000 que tenía en 1981 pasaron en el 2012 a alcanzar los casi 18.500, lo que supone una subida de casi el 67 %.
El crecimiento de la ciudad de Santiago en este período ha sido importante, pero más moderado. La población de la capital de Galicia era en 1981 de 82.404 habitantes, cifra que en el 2012 había pasado a ser de 95.671, según los datos del Instituto Galego de Estatística (IGE). Es decir, un aumento de un total de 13.267 personas.
El último de los concellos de la comarca que ha aumentado su número de habitantes en las tres últimas décadas es Brión, que pasó de los 6.790 vecinos en 1981 a los 7.369 del 2012, un incremento de solo 579 personas, pero que supone un 8,5 % más.
Los concellos que pierden
Los otros tres ayuntamientos que componen la comarca de Santiago han perdido población. Casi 4.200 habitantes entre los tres. A la cabeza en la pérdida de vecinos en el área está Val do Dubra. Hace treinta años tenía un censo de 6.554, que se quedó en solo 4.234 en el 2012. Supone una pérdida de más del 35 % y 2.320 personas.
En el segundo puesto de la clasificación de los concellos de la comarca de Santiago que han visto disminuido su número de habitantes a lo largo de las tres últimas décadas está Boqueixón. Este municipio ha pasado de los 5.511 habitantes que tenía en 1981 a los solo 4.417 que había censados el año pasado. Son 1.094 menos y una reducción de casi el 20 %.
También Vedra ha tenido un crecimiento demográfico negativo a lo largo del período analizado. Los 5.791 habitantes que tenía hace tres décadas han pasado en la actualidad a ser poco más de cinco mil. Concretamente, este concello ha perdido 748 vecinos, lo que representa una caída del 13 por ciento.
